Veiligheid voor gezinnen

Wat willen we bereiken?

Iedereen moet veilig kunnen opgroeien, wonen en leven. Voor kinderen betekent dat een omgeving waarin zij gezond en zonder angst kunnen opgroeien. Voor gezinnen betekent het steun en bescherming, juist wanneer het moeilijk gaat. Daar werken wij in onze regio dagelijks aan. Samen met partners uit zorg, onderwijs, veiligheid en justitie bouwen we aan een duurzaam systeem waarin preventie, samenwerking en maatwerk de basis vormen.

Onze aanpak sluit aan bij landelijke programma’s zoals de Hervormingsagenda Jeugd, het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming, Geweld hoort nergens thuis en Veiligheid Voorop. Het is belangrijk dat deze ambities niet alleen in beleidsstukken blijven, maar ook zichtbaar en voelbaar zijn voor gezinnen in onze regio.

Waarom deze verandering?

In gezinnen met complexe problemen is vaak sprake van onveiligheid. Signalen worden soms te laat gezien, de hulp sluit niet goed aan en er zijn te veel verschillende hulpverleners betrokken. Ook voelen professionals zich niet altijd toegerust om effectief te kunnen handelen.

Tegelijkertijd lopen er meerdere landelijke en regionale programma’s die dezelfde ambitie delen: het gezin als geheel ondersteunen, eerder ingrijpen en beter samenwerken. Deze bewegingen versterken elkaar. Door de inhoudelijke samenhang te benutten, kunnen we structureel verbeteren wat nu nog te versnipperd is.

Veiligheid is geen vanzelfsprekendheid, maar wel een gezamenlijke opdracht. Door de onderstaande acties uit te voeren zetten we belangrijke stappen vooruit. Zo bouwen we aan een regio waar kinderen veilig kunnen opgroeien en gezinnen de steun krijgen die ze nodig hebben. Samen voor Veilig is daarmee niet alleen een ambitie, maar een praktijk die steeds meer werkelijkheid wordt.

Welke acties zetten we in?

Om onze gezamenlijke ambitie te realiseren, zetten we in op vier actielijnen.

Lokale teams zijn vaak het eerste aanspreekpunt voor gezinnen met vragen of zorgen. Veilig Thuis en de jeugdbescherming spelen een belangrijke rol wanneer er sprake is van onveiligheid of ernstige zorgen. Het beste resultaat behalen we door deze partijen nauwer met elkaar te verbinden.

Dat doen we door te investeren in deskundigheid en het versterken van vakmanschap. Professionals krijgen extra ruimte en scholing om veiligheid goed te analyseren, gezinnen in de breedte te ondersteunen en een gezamenlijke aanpak te ontwikkelen. Daarbij werken we aan meer uniformiteit in veiligheidsplannen en risicotaxaties, zodat gezinnen niet telkens een andere aanpak ervaren.

Ons doel is dat gezinnen sneller passende hulp krijgen, met zo min mogelijk wisselingen van gezichten, en dat samenwerking tussen organisaties niet leidt tot bureaucratie, maar juist tot duurzame oplossingen.

Het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming is een belangrijke vernieuwing in de manier waarop we gezinnen ondersteunen. De kern is eenvoudig: niet het probleem staat centraal, maar het hele gezin en hun netwerk. Minder dwang, meer preventie, en een benadering die rechtsbeschermend en transparant is.

In Nijmegen-Dukenburg is dit al beproefd met het Regionaal Veiligheidsteam Samen Verder. De evaluatie laat zien dat deze werkwijze veelbelovend is. Gezinnen vertellen minder vaak opnieuw hun verhaal, zien meer vaste gezichten en hebben meer regie over hun eigen situatie. Professionals werken vanuit één team samen met het gezin, waardoor patronen sneller worden doorbroken. Het aantal ondertoezichtstellingen daalde in het gebied, terwijl de kosten minder hard stegen dan in de rest van de stad.

Deze ervaringen bevestigen dat het Toekomstscenario werkt: gezinnen voelen zich meer gehoord, professionals ervaren meer werkplezier en er is minder behoefte aan zware maatregelen. Met deze aanpak bieden we gezinnen beter passende hulp en versterken we een duurzamer en menselijker systeem.

Lees hier de evaluatie.

De Jeugdbeschermingstafel (JBT) is het overleg waar ernstige zorgen over kinderen en gezinnen worden besproken. Hier komen professionals uit verschillende organisaties samen om zorgvuldig af te wegen of vrijwillige hulp nog mogelijk is, of dat een kinderbeschermingsmaatregel noodzakelijk is. Ouders en kinderen krijgen altijd de gelegenheid om hun verhaal te vertellen, zodat beslissingen transparant en zorgvuldig worden genomen.

De rol van de JBT staat onder druk door de veranderingen binnen het Toekomstscenario. In de proeftuin Samen Verder zien we dat gezinnen vaker geholpen kunnen worden zonder formeel traject, omdat er eerder in het vrijwillige kader passende afspraken ontstaan. Toch blijft de onafhankelijke toets van de JBT belangrijk voor zorgvuldigheid en rechtsbescherming.

In onze regio willen we de JBT daarom steviger positioneren. Dit doen we door:

  • De werkwijze te blijven ontwikkelen en beter te laten aansluiten op het Toekomstscenario;
  • Meer samenwerking met lokale teams en de Raad voor de Kinderbescherming;
  • De rol van de JBT te verduidelijken richting gezinnen en professionals

Zo blijft de JBT een betrouwbaar en transparant instrument binnen de jeugdbescherming, terwijl we tegelijkertijd ruimte houden voor vernieuwende werkwijzen.

Jeugdcriminaliteit vraagt om een gezamenlijke aanpak van zorg en veiligheid. Het Zorg- en Veiligheidshuis Gelderland-Zuid is hierin een belangrijke schakel. Hier werken gemeenten, politie, Openbaar Ministerie, reclassering en jeugdzorgpartners samen.

We onderzoeken hoe ons regionale jeugd- en veiligheidsbeleid beter kan aansluiten op dit netwerk. Daarbij richten we ons op preventie: het vroegtijdig ondersteunen van jongeren en gezinnen om te voorkomen dat zij in de criminaliteit belanden. Ook kijken we naar betere nazorg voor jongeren die al met justitie in aanraking zijn geweest, zodat zij perspectief houden en terugval wordt voorkomen.

Door de verbinding met het Zorg- en Veiligheidshuis versterken we de samenhang tussen jeugdzorg, veiligheid en preventie, en dragen we bij aan een veiliger toekomst voor jongeren en de samenleving.

Contactpersoon:
Nadieh Pennings